Seksueel grensoverschrijdend gedrag in de sport
Sport heeft een grote maatschappelijke waarde. Maar helaas gaat het in de sport ook wel eens fout. Tegenwoordig is er veel aandacht voor seksueel grensoverschrijdend gedrag in de sport.
Vanuit de club
Als bestuur willen wij de zaken binnen onze vereniging uiteraard goed op orde hebben. De zorg voor een veilige omgeving is daarin essentieel. Wij willen tenslotte een situatie scheppen waarin voetballers volop tot hun recht kunnen komen. Daarbij hoort dat wij maatregelen nemen om Grensoverschrijdend Gedrag, in alle verschijningsvormen, te voorkomen en daarnaast voorbereid zijn om adequaat om te gaan met de gevolgen als het toch gebeurt.
Inleiding
Jaarlijks komen verschillende zaken van Seksuele Intimidatie maar ook andere vormen van Grensoverschrijdend Gedrag voor in de sport. Je kunt daarbij denken aan pesten, discriminatie, geweldpleging of overmatig drankgebruik, maar ook aan matchfixing, het gebruik van doping, drugs of soms het veroorzaken van eetstoornissen of andere psychische klachten. Sommige zaken zijn voor buitenstaanders zichtbaar maar er vinden ook veel incidenten plaats buiten het oog van omstanders. Denk hierbij aan één-op-één-situaties maar ook aan het versturen van mails of het zoeken van rechtstreeks contact via internet (denk bijv. aan Skype).
Een aantal zaken blijft alleen in een kleine kring van de direct betrokkenen bekend. Het behoeft geen toelichting dat de gevolgen voor slachtoffers en betrokken familieleden of vrienden vaak groot is. De gevolgen kunnen echter nog groter worden wanneer de zaak ongewenst in de media terecht komt of wanneer door bijvoorbeeld social media de aandacht op een kwestie wordt gevestigd. Hoe zorgvuldig de direct betrokkenen zelf ook met de zaak om willen gaan, de wijze waarop een verhaal door (social) media naar buiten komt heb je niet in hand. Voor de sport geldt dat we iedere zaak van Grensoverschrijdend Gedrag er een teveel vinden! De sport moet dan ook alle mogelijke maatregelen nemen om dat te voorkomen.
Alle reden dus om aanvullende maatregelen te nemen om Grensoverschrijdend Gedrag zoveel mogelijk te voorkomen. De afgelopen jaren is er naast een toolkit een aantal instrumenten ontwikkeld en ingevoerd op het gebied van preventie en repressie van Grensoverschrijdend Gedrag:
- Voorlichtingsmateriaal en advies verkrijgbaar bij NOC*NSF.
- Opleidingsmodules bij de Academie voor Sportkader o.a. Seksuele Intimidatie of de training voor Vertrouwens Contact Persoon in de sport.
- Inspiratiesessies die bij bonden of verenigingen kunnen worden verzorgd. - Instellen van een Vertrouwens Contactpersoon (VCP).
- Verklaring Omtrent Gedrag (VOG). Deze is sinds 2015 gratis voor vrijwilligers. Toolkit Beleid Seksuele Intimidatie voor verenigingen Een uitgave van de sportbonden en NOC*NSF – mei 2015 3
- Verklaring Onderwerping Tuchtrecht (VOT).
- Vertrouwenspunt Sport en de vertrouwenspersonen (landelijk steunpunt voor grensoverschrijdend gedrag). - Het registratiesysteem plegers van Seksuele Intimidatie (ook wel bekend als de zwarte lijst)
Vertrouwenscontactpersoon (VCP) vv St.-Annaparochie
Lynn van der Kooi is de vertrouwens(contact)persoon (VCP) van vv St.-Annaparochie en het eerste aanspreekpunt voor iedereen die te maken heeft met seksuele intimidatie of ander ongewenst gedrag.
Lynn (hierna als VCP aangeduid) is er voor sporters, ouders van sporters, toeschouwers, kaderleden, vrijwilligers, bestuur, etc. Zij biedt binnen de club een luisterend oor, geeft raad en verwijst door naar geschikte hulp. Lynn is op de hoogte van de mogelijkheden die er zijn om hulp te krijgen.
Binnen de vereniging heeft de VCP een neutrale positie en handelt volgens een vast protocol. Het is niet de bedoeling dat de VCP het probleem van de melder overneemt, inhoudelijk begeleidt of zelf onderzoek doet. De VCP maakt wel melding van een probleem of incident bij het bestuur. Dit gaat via een rapportage-systeem waarbij de gegevens geanonimiseerd zijn en dus niet door andere partijen zijn terug te leiden tot een persoon. Alle informatie die de VCP ontvangt, wordt vertrouwelijk en zoveel mogelijk anoniem behandeld.
Lynn is te bereiken via [email protected] of 06-48223092. Indien wenselijk mag ook het bestuur worden benaderd via [email protected]
Gedragsregels voor begeleiders
In de sport is de relatie tussen de trainer en de sporter erg belangrijk. Daarom heeft de georganiseerde sport gedragsregels vastgesteld, gericht op trainers, coaches, kaderleden etc. De gedragsregels maken deel uit van het Tuchtreglement van de sportbond. Ze geven aan waar de grenzen liggen in het contact tussen begeleider en sporter. De regels op een rij:
*De begeleider zorgt voor een veilige omgeving en sfeer.
*De begeleider tast de sporter niet in zijn waardigheid aan dringt niet verder in het privéleven van de sporter door dan nodig.
*De begeleider onthoudt zich van elke vorm van (machts)misbruik of seksuele Intimidatie tegenover de sporter.
*Seksuele handelingen en seksuele relaties tussen de begeleider en de jeugdige sporter tot zestien jaar zijn onder geen beding geoorloofd en worden beschouwd als seksueel misbruik.
*De begeleider mag de sporter niet zodanig aanraken dat de sporter en/of de begeleider dit ervaart als seksueel of erotisch van aard.
*De begeleider onthoudt zich van (verbale) seksueel getinte intimiteiten.
*De begeleider zal tijdens training(sstages), wedstrijden en reizen gereserveerd en met respect omgaan met de sporter.
*De begeleider heeft de plicht de sporter te beschermen tegen schade en (machts)misbruik als gevolg van seksuele Intimidatie.
*De begeleider zal de sporter geen (im)materiële vergoedingen geven met de bedoeling tegenprestaties te vragen. Ook de begeleider aanvaardt geen extra financiële beloning of geschenken van de sporter anders dan vooraf is afgesproken.
*De begeleider ziet erop toe dat deze regels worden nageleefd door iedereen die bij de sporter is betrokken.
In die gevallen waarin de gedragsregels niet (direct) voorzien, ligt het binnen de verantwoordelijkheid van de begeleider in de geest hiervan te handelen.
Aanstellingen van vrijwilligers
Het is bekend dat plegers van seksueel grensoverschrijdend gedrag situaties opzoeken waarin makkelijk contact gelegd kan worden met minderjarigen. Daarbij maken ze vaak gebruik van de welwillendheid en het vertrouwen binnen een sportvereniging. Onze club screent mensen door middel van: *Een kennismakingsgesprek met onder meer familiesituatie e.d.
*Het checken van referenties .
*Het laten aanvragen van een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) – zijn we nog volop met bezig. *het laten ondertekenen van gedragsregels.
*Het checken van de naam bij het Register van veroordeelden inzake seksuele intimidatie.
*Omgangsregels met je leden.
Intimiteit
Binnen sportverenigingen heb je te maken met intimiteit. Bij veel activiteiten is er sprake van lichamelijk contact. Hiervoor zijn omgangsregels opgesteld:
*Ik accepteer en respecteer de ander zoals hij is en discrimineer niet. Iedereen telt mee binnen de sportclub.
*Ik houd rekening met de grenzen die de ander aangeeft.
*Ik val de ander niet lastig.
*Ik maak op geen enkele wijze misbruik van mijn machtspositie.
*Ik kom niet ongewenst te dichtbij en raak de ander niet tegen zijn of haar wil aan. als iemand mij hindert of lastig valt dan vraag ik hem/haar hiermee te stoppen. Als dat niet helpt, vraag ik een ander om hulp.
*Ik help anderen om zich ook aan deze afspraken te houden en spreek degene die zich daar niet aan houdt erop aan en meldt dit zo nodig bij het bestuur.
Informeren betrokkenen club
Middels de website zijn alle betrokkenen geïnformeerd over de regels omtrent Seksueel grensoverschrijdend gedrag en de preventie daarvan.
Het bestuur
